World Earth Day 2024 : ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
ਹਰ ਸਾਲ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥੀਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਸਾਲ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ 2024 ਦੀ ਥੀਮ 'ਪਲੈਨੇਟ ਬਨਾਮ ਪਲਾਸਟਿਕ' ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ।
World Earth Day 2024: ਅੱਜ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਹਰ ਸਾਲ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥੀਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਸਾਲ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ 2024 ਦੀ ਥੀਮ 'ਪਲੈਨੇਟ ਬਨਾਮ ਪਲਾਸਟਿਕ' ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੀ ਸਮੂਹਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੀ ਵੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ 1992 ਦੇ ਰੀਓ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਮਨੁੱਖਜਾਤੀ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਇਕਸੁਰਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਰਥਿਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਲੋੜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹੀ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਪਹਿਲਾ ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1970 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨੇਟਰ ਗੇਲੋਰਡ ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸੰਨ 1969 ਵਿੱਚ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਸਾਂਤਾ ਬਾਰਬਰਾ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੇ ਛਿੱਟੇ ਕਾਰਨ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਜੂਲੀਅਨ ਕੋਏਨਿਗ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 'ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ' ਜਾਂ 'ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ' ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। 1969 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਜਾਣੂੰ ਕਰਵਾਇਆ। ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੀ ਤਰੀਕ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ‘ਜਨਮ ਦਿਨ’ ‘ਧਰਤੀ ਦਿਵਸ’ ਨਾਲ ਰਲਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਧਰਤੀ ਦਾ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਮ ਘੁੱਟਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਸਾਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ 'ਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਧਰਤੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵੀ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 'ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ' ਵਰਗੀ ਭਿਆਨਕ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਾਉਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਅਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਸਫੀਅਰ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਓ ਪ੍ਰਣ ਕਰੀਏ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ 'ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਹੀਂ ਫੈਲਾਵਾਂਗੇ। ਜੰਗਲ ਨਹੀਂ ਕੱਟੇ ਜਾਣਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਰੁੱਖ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਰੋਤ ਹਨ।
ਰੁੱਖ ਜਲਵਾਯੂ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਹੜ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭੁਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ, ਸਾਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇਣ, ਆਕਸੀਜਨ, ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਕਟਾਈ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਲਈ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ ਵੱਜਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਬੰਦ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ, ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਲੋਹੇ ਜਾਂ ਰੇਸ਼ੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਲੱਭਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਕਾਗਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਤਾਂ ਹੀ ਧਰਤੀ ਬਚ ਸਕੇਗੀ।