ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਦੀ ਬਰਸੀ: ਜਾਣੋ ਕਾਬੁਲੀਵਾਲਾ ਫੇਮ ਐਕਟਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲਾਂ
Balraj Sahni death anniversary: ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਯੁਧਿਸ਼ਠਿਰ ਸਾਹਨੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਅਤੇ ਸਟੇਜ ਅਦਾਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਿੰਦੀ ਲੇਖਕ, ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਾ ਭੀਸ਼ਮ ਸਾਹਨੀ ਦਾ ਭਰਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1973 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ 50ਵੀਂ ਬਰਸੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਰਸੀ 'ਤੇ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਦਾਕਾਰ ਬਾਰੇ ਹੋਰ।
ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਦਾ ਜਨਮ
ਸਾਹਨੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਮਈ 1913 ਨੂੰ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ, ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਲਾਹੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1938 ਵਿੱਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਉਹ ਬੀਬੀਸੀ ਲੰਡਨ ਹਿੰਦੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇੰਗਲੈਂਡ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਦਾ ਫਿਲਮੀ ਸਫਰ
ਸਾਹਨੀ ਦੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੰਡੀਅਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਥੀਏਟਰ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1946 'ਚ 'ਇਨਸਾਫ' ਨਾਲ ਬਾਲੀਵੁੱਡ 'ਚ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ, ਉਹ 'ਧਰਤੀ ਕੇ ਲਾਲ' ਅਤੇ 'ਦੂਰ ਚਲੇ' ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ। ਉਸਦੀ 1953 ਦੀ ਫਿਲਮ 'ਦੋ ਬੀਘਾ ਜ਼ਮੀਨ' ਨੇ ਕਾਨਸ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਇਨਾਮ ਜਿੱਤਿਆ। 1961 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਫਿਲਮ ਕਾਬੁਲੀਵਾਲਾ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡਿਆ।
ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਨੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀਆਂ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ 'ਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਕੇ ਲਾਲ (1946), ਦੋ ਬੀਘਾ ਜ਼ਮੀਨ (1953), ਛੋਟੀ ਬੇਹਨ (1959), ਕਾਬੁਲੀਵਾਲਾ (1961) ਅਤੇ ਗਰਮ ਹਵਾ (1973) ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਦਾਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਲਿਖਾਰੀ ਵੀ ਸਨ ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ
ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਨੇ ਵੀ ਰਚਨਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਹਿੰਦੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ। 1960 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਮਾਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਜਰਨੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਵੀ ਲਿਖੀ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਵੀ ਲਿਖੀ।
ਸਾਹਨੀ ਨੇ ਪਟਕਥਾ ਲਿਖਣ ਵਿਚ ਵੀ ਹੱਥ ਅਜ਼ਮਾਇਆ; ਉਸ ਨੇ 1951 ਦੀ ਫਿਲਮ ਬਾਜ਼ੀ ਲਿਖੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਵ ਆਨੰਦ ਸੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਸੀ। ਉਹ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ (1969) ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਵੀ ਸੀ। ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਪ੍ਰੀਤਲੜੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।
ਉਸ ਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ 'ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾ ਕੇਂਦਰ' ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਸਾਲਾਨਾ ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 'ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਆਰਟਿਸਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ' ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਜਾਣਾ ਪਿਆ ਜੇਲ੍ਹ
ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਸਨ। 1949 ਵਿੱਚ ਬਲਵੰਤ ਗਾਰਗੀ ਦੇ ਨਾਟਕ ‘ਸਿਗਨਲਮੈਨ’ ਦੀ ਰਿਹਰਸਲ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਪਰੇਲ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਜਲੂਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਜਲੂਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਸਾ ਭੜਕ ਗਈ ਅਤੇ ਸਾਹਨੀ ਨੂੰ ਕਈ ਹੋਰਾਂ ਸਮੇਤ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਬਰੇਲੀ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਸੀ। ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਆਰਥਰ ਰੋਡ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਕ ਦਿਨ ਜੇਲ੍ਹਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਆਸਿਫ਼ ਵੀ ਉੱਥੇ ਹੀ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਆਸਿਫ਼ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਜੇਲ੍ਹਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੈਦ ਦੌਰਾਨ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਸਵੇਰੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲਈ ਨਿਕਲਦਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ। ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਫਿਲਮ ਹਲਚਲ ਲਈ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਕੀਤੀ।
- PTC PUNJABI